بیماری کلیوی در سگ ها یک مشکل جدی است که می‌تواند سلامت و طول عمر آنها را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، کلید مدیریت این بیماری و بهبود کیفیت زندگی حیوان خانگی شماست. در این مقاله، 18 نکته مهم برای شناخت بیماری کلیوی در سگ ها، علائم آن و گزینه های درمانی موجود را بررسی می کنیم.

شناخت علائم اولیه بیماری کلیوی می‌تواند به شما در تشخیص به موقع آن کمک کند:

• ✅افزایش تشنگی و ادرار (پلی یوریا و پلی دیپسیا)
• ✅کاهش اشتها و بی حالی
• ✅کاهش وزن
• ✅استفراغ و اسهال
• ✅بوی بد دهان (بوی آمونیاک)
• ✅زخم های دهانی
• ✅کم خونی (لثه های رنگ پریده)
• ✅ضعف و خستگی
• ✅عدم تعادل
• ✅تغییر در عادات ادرار (ادرار زیاد، ادرار کم، یا عدم ادرار)
• ✅بی اختیاری ادرار
• ✅فشار خون بالا
• ✅تورم صورت و اندام ها
• ✅درد در ناحیه کمر
• ✅تغییر در کیفیت پوشش مو
• ✅نازک شدن مو
• ✅خون در ادرار (در موارد پیشرفته)
• ✅تشنج (در موارد بسیار پیشرفته)

در صورت مشاهده هر یک از این علائم در سگ خود، فورا به دامپزشک مراجعه کنید. تشخیص قطعی بیماری کلیوی نیازمند انجام آزمایش های تخصصی است.

دامپزشک با انجام آزمایش های زیر می‌تواند بیماری کلیوی را تشخیص دهد:

آزمایش خون: آزمایش خون می‌تواند سطح کراتینین، اوره و سایر مواد زائد را در خون نشان دهد. افزایش این مواد نشان دهنده اختلال در عملکرد کلیه است.

آزمایش ادرار: آزمایش ادرار می‌تواند وجود پروتئین، خون، گلوکز و سایر مواد غیرطبیعی را در ادرار نشان دهد. در ضمن، وزن مخصوص ادرار (USG) نیز بررسی می شود که نشان دهنده توانایی کلیه در تغلیظ ادرار است.

تصویربرداری: سونوگرافی و رادیوگرافی میتوانند به بررسی اندازه و شکل کلیه ها و تشخیص هرگونه ناهنجاری ساختاری کمک کنند.

بیوپسی کلیه: در برخی موارد، بیوپسی کلیه (برداشتن نمونه بافتی از کلیه) برای تشخیص دقیق تر و تعیین نوع بیماری کلیوی لازم است.

درمان بیماری کلیوی در سگ ها بستگی به شدت بیماری و علت زمینه ای آن دارد. هدف اصلی درمان، کاهش علائم، بهبود کیفیت زندگی سگ و جلوگیری از پیشرفت بیماری است.

18 نکته برای شناخت بیماری کلیه در سگ‌ها: علائم و درمان

1. افزایش تشنگی و ادرار

افزایش غیرطبیعی تشنگی (پلی دیپسیا) و به دنبال آن افزایش ادرار (پلی اوریا) از اولین و شایع‌ترین علائم بیماری کلیوی در سگ‌هاست.کلیه‌ها قادر به تغلیظ ادرار نیستند، بنابراین سگ بیشتر آب می‌نوشد و بیشتر ادرار می‌کند.به تغییرات ناگهانی در میزان آب مصرفی و حجم ادرار سگ خود توجه ویژه داشته باشید.اگر متوجه شدید که او به طور غیرمعمولی تشنه است و مدام کاسه آبش را خالی می‌کند، وقت آن است که با دامپزشک مشورت کنید.در مراحل اولیه، این علامت ممکن است به قدری خفیف باشد که متوجه نشوید.

اما به مرور زمان، این افزایش تشنگی و ادرار بارزتر می‌شود.

سگ ممکن است شب‌ها برای ادرار کردن از خواب بیدار شود، حتی اگر قبلاً عادت به این کار نداشته است.همچنین ممکن است متوجه شوید که سگ شما در خانه ادرار می‌کند، حتی اگر تربیت شده باشد.مقایسه مصرف آب و دفع ادرار سگتان با حالت عادی می‌تواند کمک بزرگی به تشخیص بیماری باشد.

2. کاهش اشتها و وزن

کاهش اشتها یا بی‌اشتهایی کامل از دیگر علائم مهم در بیماری کلیوی است. این کاهش اشتها می‌تواند منجر به کاهش وزن نیز بشود. سمومی که در اثر نارسایی کلیه در بدن جمع می‌شوند، می‌توانند باعث تهوع و بی‌اشتهایی شوند. سگ شما ممکن است غذای مورد علاقه‌اش را پس بزند و تمایلی به خوردن نداشته باشد. در موارد پیشرفته، ممکن است سگ به طور کامل از خوردن غذا امتناع کند. کاهش وزن تدریجی یا ناگهانی نیز می‌تواند نشانه‌ای از بیماری کلیوی باشد. به تغییرات در عادات غذایی و وزن سگ خود توجه کنید و در صورت مشاهده هرگونه ناهنجاری، با دامپزشک مشورت نمایید. کم اشتهایی در سگ ها می‌تواند علل متفاوتی داشته باشد و باید علت آن توسط دامپزشک مشخص شود.

3. استفراغ و اسهال

استفراغ و اسهال از جمله علائم گوارشی هستند که در بیماری کلیوی در سگ‌ها مشاهده می‌شوند. تجمع سموم در بدن به دلیل نارسایی کلیه می‌تواند باعث تحریک دستگاه گوارش و بروز استفراغ و اسهال شود. استفراغ و اسهال می‌توانند منجر به کم‌آبی بدن و تشدید علائم بیماری کلیوی شوند. در صورت مشاهده استفراغ و اسهال در سگ خود، سریعاً با دامپزشک تماس بگیرید. دامپزشک می‌تواند علت استفراغ و اسهال را تشخیص داده و درمان مناسب را تجویز کند. به دفعات، حجم و نوع استفراغ و اسهال سگ خود توجه داشته باشید و اطلاعات دقیق را در اختیار دامپزشک قرار دهید. در صورت مشاهده خون در استفراغ یا مدفوع سگ خود، فوراً به دامپزشک مراجعه کنید.

4. بوی بد دهان (اورمی)

بوی بد دهان، که به آن اورمی نیز گفته می‌شود، یکی از علائم مشخصه بیماری کلیوی در سگ‌هاست. اورمی ناشی از تجمع سموم در خون است که معمولاً توسط کلیه‌ها دفع می‌شوند. بوی بد دهان در این حالت معمولاً شبیه بوی آمونیاک یا ادرار است. اورمی می‌تواند باعث زخم شدن لثه‌ها و زبان نیز بشود. در صورت مشاهده بوی بد دهان غیرعادی در سگ خود، با دامپزشک مشورت کنید. بوی بد دهان می‌تواند علل دیگری به جز مشکلات کلیوی نیز داشته باشد. بررسی علت آن توسط دامپزشک الزامی است. بهداشت دهان و دندان سگ خود را به طور منظم رعایت کنید تا از بروز مشکلات دهانی جلوگیری شود.

5. ضعف و بی‌حالی

ضعف و بی‌حالی از علائم عمومی هستند که در بسیاری از بیماری‌ها از جمله بیماری کلیوی در سگ‌ها مشاهده می‌شوند. تجمع سموم در بدن و کم‌خونی ناشی از بیماری کلیوی می‌تواند باعث ضعف و بی‌حالی شود. سگ شما ممکن است کمتر از حالت عادی بازی کند و بیشتر بخوابد. ممکن است متوجه شوید که سگ شما به راحتی خسته می‌شود و نفس‌نفس می‌زند. ضعف و بی‌حالی می‌توانند نشانه‌ای از پیشرفت بیماری کلیوی باشند. تغذیه مناسب و استراحت کافی می‌توانند به کاهش ضعف و بی‌حالی سگ شما کمک کنند. در صورت مشاهده ضعف و بی‌حالی مداوم در سگ خود، با دامپزشک مشورت کنید.

6. کم‌خونی

کم‌خونی (آنمی) یکی از عوارض شایع بیماری کلیوی در سگ‌هاست. کلیه‌ها نقش مهمی در تولید هورمون اریتروپویتین دارند که باعث تحریک تولید گلبول‌های قرمز در مغز استخوان می‌شود. در صورت نارسایی کلیه، تولید این هورمون کاهش یافته و در نتیجه کم‌خونی رخ می‌دهد. علائم کم‌خونی شامل ضعف، بی‌حالی، رنگ‌پریدگی لثه‌ها و زبان است. کم‌خونی می‌تواند باعث کاهش اکسیژن‌رسانی به بافت‌های بدن شود و علائم بیماری کلیوی را تشدید کند. درمان کم‌خونی معمولاً شامل تجویز داروهای تحریک‌کننده تولید گلبول‌های قرمز و در موارد شدید، تزریق خون است. بررسی دوره‌ای آزمایش خون می‌تواند به تشخیص زودهنگام کم‌خونی در سگ‌های مبتلا به بیماری کلیوی کمک کند.

7. فشار خون بالا

فشار خون بالا (هیپرتانسیون) یکی از عوارض شایع بیماری کلیوی در سگ‌هاست. کلیه‌ها نقش مهمی در تنظیم فشار خون دارند. در صورت نارسایی کلیه، مکانیسم‌های تنظیم فشار خون مختل شده و فشار خون افزایش می‌یابد. فشار خون بالا می‌تواند به کلیه‌ها، قلب، چشم‌ها و مغز آسیب برساند. علائم فشار خون بالا ممکن است شامل بی‌قراری، تشنج، کوری ناگهانی و خونریزی بینی باشد. درمان فشار خون بالا معمولاً شامل تجویز داروهای کاهنده فشار خون است. اندازه‌گیری دوره‌ای فشار خون می‌تواند به تشخیص زودهنگام فشار خون بالا در سگ‌های مبتلا به بیماری کلیوی کمک کند.

8. بی‌قراری و عصبی شدن

بی‌قراری و عصبی شدن می‌تواند از علائم بیماری کلیوی در سگ‌ها باشد. تجمع سموم در بدن و عدم تعادل الکترولیتی می‌تواند باعث تحریک سیستم عصبی و بروز بی‌قراری و عصبی شدن شود. سگ شما ممکن است بیش از حد معمول پارس کند، به راحتی تحریک شود و رفتارهای غیرعادی از خود نشان دهد. در صورت مشاهده بی‌قراری و عصبی شدن غیرعادی در سگ خود، با دامپزشک مشورت کنید. بررسی دقیق توسط دامپزشک می‌تواند علت بی‌قراری و عصبی شدن را مشخص کند و درمان مناسب را تجویز کند. ایجاد محیط آرام و بدون استرس می‌تواند به کاهش بی‌قراری و عصبی شدن سگ شما کمک کند. در برخی موارد، داروهای آرام‌بخش ممکن است برای کاهش بی‌قراری و عصبی شدن تجویز شوند.

9. تشنج

تشنج یکی از علائم جدی و خطرناک بیماری کلیوی در سگ‌هاست. تجمع سموم در خون و عدم تعادل الکترولیتی شدید ناشی از نارسایی کلیه می‌تواند باعث تحریک سیستم عصبی و بروز تشنج شود. تشنج می‌تواند به صورت انقباضات عضلانی، از دست دادن هوشیاری و دفع غیرارادی ادرار و مدفوع ظاهر شود. در صورت مشاهده تشنج در سگ خود، فوراً به دامپزشک مراجعه کنید. دامپزشک می‌تواند علت تشنج را تشخیص داده و درمان مناسب را تجویز کند. در طول تشنج، سعی کنید سگ خود را در مکانی امن قرار دهید و از آسیب رساندن به خود جلوگیری کنید. پس از اتمام تشنج، به آرامی با سگ خود صحبت کنید و او را آرام کنید.

10. زخم‌های دهانی

زخم‌های دهانی یکی از علائم اورمی (تجمع سموم در خون) در سگ‌های مبتلا به بیماری کلیوی است. تجمع اوره در بزاق دهان می‌تواند باعث تحریک و زخم شدن بافت‌های دهانی شود. این زخم‌ها معمولاً در لثه‌ها، زبان و داخل گونه‌ها دیده می‌شوند. زخم‌های دهانی می‌توانند باعث درد و ناراحتی در هنگام خوردن غذا شوند. درمان زخم‌های دهانی معمولاً شامل تجویز داروهای ضد درد و دهان‌شویه‌های ضدعفونی‌کننده است. رعایت بهداشت دهان و دندان سگ می‌تواند به جلوگیری از بروز زخم‌های دهانی کمک کند. در صورت مشاهده زخم‌های دهانی در سگ خود، با دامپزشک مشورت کنید.

11. ورم

ورم (ادم) می‌تواند یکی از علائم بیماری کلیوی در سگ‌ها باشد. کلیه‌ها نقش مهمی در تنظیم تعادل مایعات بدن دارند. در صورت نارسایی کلیه، مایعات اضافی در بدن جمع شده و باعث ورم می‌شوند. ورم معمولاً در پاها، شکم و صورت دیده می‌شود. ورم می‌تواند باعث افزایش وزن و احساس سنگینی در سگ شود. درمان ورم معمولاً شامل تجویز داروهای دیورتیک (ادرارآور) است. کاهش مصرف نمک می‌تواند به کاهش ورم کمک کند.

12. مشکلات بینایی

مشکلات بینایی می‌توانند در سگ‌های مبتلا به بیماری کلیوی رخ دهند، به ویژه در سگ‌هایی که فشار خون بالا دارند. فشار خون بالا می‌تواند به رگ‌های خونی شبکیه آسیب برساند و باعث خونریزی و جداشدگی شبکیه شود. این مشکلات می‌توانند منجر به کوری ناگهانی شوند. در صورت مشاهده هرگونه تغییر در بینایی سگ خود، با دامپزشک مشورت کنید. اندازه‌گیری فشار خون و معاینه چشم‌ها می‌تواند به تشخیص علت مشکلات بینایی کمک کند. درمان فشار خون بالا می‌تواند از پیشرفت مشکلات بینایی جلوگیری کند. در برخی موارد، جراحی ممکن است برای درمان جداشدگی شبکیه ضروری باشد.

13. تغییر در عادات دفع ادرار

تغییر در عادات دفع ادرار یکی از علائم مهم بیماری کلیوی در سگ‌هاست. این تغییرات می‌تواند شامل افزایش یا کاهش حجم ادرار، تکرر ادرار، سختی در ادرار کردن و ادرار خونی باشد. افزایش حجم ادرار و تکرر ادرار نشان‌دهنده ناتوانی کلیه‌ها در تغلیظ ادرار است. کاهش حجم ادرار و سختی در ادرار کردن می‌تواند نشان‌دهنده انسداد مجاری ادراری باشد. ادرار خونی می‌تواند نشان‌دهنده عفونت، سنگ کلیه یا تومور در دستگاه ادراری باشد. در صورت مشاهده هرگونه تغییر در عادات دفع ادرار سگ خود، با دامپزشک مشورت کنید. جمع‌آوری نمونه ادرار می‌تواند به تشخیص علت تغییرات در عادات دفع ادرار کمک کند.

14. درد در ناحیه کمر

درد در ناحیه کمر می‌تواند یکی از علائم بیماری کلیوی در سگ‌ها باشد، به ویژه در سگ‌هایی که سنگ کلیه یا عفونت کلیه دارند. درد ممکن است به صورت مداوم یا متناوب باشد. سگ شما ممکن است هنگام لمس کردن ناحیه کمر درد نشان دهد. ممکن است متوجه شوید که سگ شما کمتر حرکت می‌کند و از پریدن یا بالا رفتن از پله‌ها خودداری می‌کند. در صورت مشاهده درد در ناحیه کمر سگ خود، با دامپزشک مشورت کنید. معاینه فیزیکی و تصویربرداری (مانند اشعه ایکس یا سونوگرافی) می‌تواند به تشخیص علت درد کمک کند. درمان درد معمولاً شامل تجویز داروهای ضد درد و درمان علت زمینه‌ای (مانند عفونت یا سنگ کلیه) است.

15. لرزش

لرزش می‌تواند یکی از علائم بیماری کلیوی در سگ‌ها باشد، به ویژه در سگ‌هایی که دچار عدم تعادل الکترولیتی شدید (مانند کمبود کلسیم) شده‌اند. لرزش ممکن است به صورت خفیف یا شدید باشد. لرزش ممکن است در تمام بدن یا فقط در برخی از قسمت‌ها (مانند پاها) دیده شود. در صورت مشاهده لرزش در سگ خود، با دامپزشک مشورت کنید. بررسی آزمایش خون می‌تواند به تشخیص علت لرزش کمک کند. درمان لرزش معمولاً شامل اصلاح عدم تعادل الکترولیتی و درمان علت زمینه‌ای است. حفظ دمای بدن سگ می‌تواند به کاهش لرزش کمک کند.

16. یبوست

یبوست می‌تواند یکی از علائم بیماری کلیوی در سگ ها باشد. مخصوصا در سگ هایی که کم آب شده اند یا داروهایی مصرف می کنند که باعث یبوست می شوند. یبوست به معنای سختی در دفع مدفوع یا دفع مدفوع به صورت خشک و سخت است. سگ ممکن است زور بزند اما نتواند مدفوع کند. در صورت مشاهده یبوست در سگ خود، با دامپزشک مشورت کنید. افزایش مصرف آب و فیبر می‌تواند به رفع یبوست کمک کند. در برخی موارد، ممکن است نیاز به بهره‌گیری از ملین ها باشد.

17. خارش پوست

خارش پوست در سگ های مبتلا به نارسایی کلیه می‌تواند به دلیل تجمع سموم در بدن باشد. این سموم میتوانند باعث تحریک پوست و ایجاد خارش شوند. سگ ممکن است به طور مداوم پوست خود را بخاراند، لیس بزند یا بجود. خارش مداوم می‌تواند منجر به آسیب پوست، عفونت و ریزش مو شود. در صورت مشاهده خارش مداوم در سگ خود، با دامپزشک مشورت کنید. حمام کردن منظم با شامپوهای مخصوص می‌تواند به تسکین خارش کمک کند. دامپزشک ممکن است داروهای ضد خارش یا مکمل های غذایی را برای کمک به بهبود سلامت پوست تجویز کند.

18. رنگ پریدگی لثه ها

رنگ پریدگی لثه ها می‌تواند نشانه ای از کم خونی در سگ های مبتلا به بیماری کلیوی باشد. کلیه ها هورمون اریتروپویتین را تولید می کنند که برای تولید گلبول های قرمز خون ضروری است. در صورت نارسایی کلیه، تولید این هورمون کاهش می یابد و منجر به کم خونی می شود. لثه های سالم باید صورتی رنگ باشند. لثه های رنگ پریده، سفید یا آبی رنگ نشانه کم خونی یا سایر مشکلات سلامتی هستند. در صورت مشاهده رنگ پریدگی لثه ها در سگ خود، فورا با دامپزشک تماس بگیرید. دامپزشک آزمایش خون انجام می دهد تا علت رنگ پریدگی لثه ها را مشخص کند. درمان کم خونی ممکن است شامل تزریق خون، داروهای تحریک کننده تولید گلبول های قرمز و اصلاح بیماری زمینه ای باشد.